چگونه مى ‏توان منكرِ خدایى شد كه آغاز و انجام ما به دست اوست، و یا چگونه مى ‏توان حیاتِ دوباره انسان را پس از مرگ، انكار كرد، در حالی كه دادن حیاتِ دوباره، از اعطاى حیات اولیه، آسان ‏تر و یا لااقل مثلِ آن است.
وارث: استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه بیست و هشتم سوره بقره پرداخته است.
«كَيْفَ تَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ كُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْياكُمْ ثُمَّ يُميتُكُمْ ثُمَّ يُحْييكُمْ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ» (بقره، 28)
ترجمه: چگونه به خدا كافر مى‏ شوید در حالی كه شما، (اجسام بى ‏روح و) مردگانى بودید كه او شما را زنده كرد. سپس شما را مى ‏میراند و بار دیگر شما را زنده مى ‏كند، آنگاه به سوى او باز گردانده مى ‏شوید.
بهترین راه خداشناسى، تفكر در آفرینش خود و جهان است. اندیشه در مرگ و حیات، انسان را متوجه این حقیقت مى ‏سازد كه اگر حیات من از خودم بود، باید همیشگى باشد. در حالی كه قبلاً نبودم، سپس پیدا شدم و دوباره این حیات از من گرفته خواهد شد.
قبل از این، ما نیز همچون سنگ ‏ها، چوب ‏ها و جمادات، موجودات بى ‏جان و مرده بودیم. نسیم حیات الهى به ما جان و روح بخشید كه به درك و شعور و فهم رسیدیم، لذا بزرگ ‏ترین نعمت خداوند بر ما، نعمتِ حیات است، كه بشر با آن همه پیشرفت در علوم، از درك اسرار آن عاجز مانده است.
امّا نه فقط تولد و حیات، كه مرگ و ممات نیز به دست خداست. ما به اختیار خود نیامده‏ ایم كه به اختیار خود برویم. او آورد و او مى ‏برد و در این میان، تنها عملِ ما، به اختیار ماست.
چگونه مى ‏توان منكرِ خدایى شد كه آغاز و انجام ما به دست اوست، و یا چگونه مى ‏توان حیاتِ دوباره انسان را پس از مرگ، انكار كرد، در حالی كه دادن حیاتِ دوباره، از اعطاى حیات اولیه، آسان ‏تر و یا لااقل مثلِ آن است، و چگونه خدایى كه ما را از عدم به وجود آورد، از آفرینش دوباره ما عاجز باشد؟
از این آیه مى ‏آموزیم كه:
* از شیوه ‏هاى هدایت قرآن، طرح سؤال در برابرِ عقل و فطرت است، تا انسان با تفكّر و اندیشه، حقایق را بفهمد.
* پدیده مرگ و حیات، دلیل وجود خداوند و نشانه قدرت او بر ایجاد معاد و قیامت است.
* خودشناسى، مقدمه خداشناسى است. اگر انسان حقیقتِ خود را بشناسد، خدا را هم خواهد شناخت، زیرا خواهد فهمید كه از خود هیچ ندارد و هر چه هست از آنِ اوست.
* پایان مسیر انسان، رسیدن به خدا و بازگشت به مبدأ حیات است.
* مرگ، پایان نیست، بلكه آغاز حیاتى دیگر و حركت به سوى خداست.
* كفّار، دلیلى بر نفى معاد ندارند، لذا با طرحِ برخى سؤالات، درباره حیاتِ پس از مرگ، ایجاد شك و شبهه مى ‏كنند. قرآن نیز با طرح این سؤال كه حیاتِ اولیه شما از كجاست؟ پاسخ آنها را مى‏ دهد.

ادامه مطلب :