عیب‌جویی از نگاه قرآن/ عیب‌جویی نتیجه عداوت و حسد است
 عیب‌جویی از رذایل اخلاقی است که قرآن با تعبیرهای مختلف از آن نهی کرده و عیب‌جو را مورد نکوهش قرار داده است. عیب‌جویی نتیجه عداوت و حسد است به این معنا که اگر کسی کینه دیگری را در دل داشته باشد به‌دنبال عیوب او می‌افتد تا آن‌ها را پیدا و رسوایش کند. 
بسیاری از مردم به جای این‌که به‌دنبال رفع عیوب خود باشند، مدام در پی جست‌وجوی عیوب دیگران هستند. این‌گونه افراد رفتار دیگران را زیر ذره‌بین قرار می‌دهند تا به محض مشاهده کوچک‌ترین لغزش و یا اشتباهی، شروع به عیب‌جویی کنند.

عیب‌جویی یکی از رذایل اخلاقی است که قرآن با تعبیرهای مختلف از آن نهی کرده و عیب‌جو را مورد نکوهش قرار داده است.

عیب‌جویی نتیجه عداوت و حسد است به این معنا که اگر کسی کینه و دشمنی دیگری را در دل داشته باشد به‌دنبال عیوب او می‌افتد تا آن‌ها را پیدا و رسوایش کند.

عیب‌جویی مایۀ ریخته شدن آبروی دیگران،‌ باعث تهییج کینه‌ها و عداوت باعث از بین رفتن محبت و از دست دادن دوستان و موجب از هم گسیختگی نظام و شیرازۀ اجتماع می‌شود.

عیب‌جویی حالتی است که از خودخواهی انسان سرچشمه می‌گیرد؛ یعنی چون انسان حب ذات دارد، نمی‌خواهد باور کند که دارای عیوب بسیاری است. با آن‌که همه انسان‌ها بر نقص‌ها و ضعف‌های خود آگاهند، اما برخی از آنان به‌دلیل داشتن حس خودپرستی و خودخواهی، چنین وانمود می‌کنند که هیچ‌گونه عیب و ایرادی ندارند.

این افراد برای سرپوش گذاشتن بر عیوب خود، خودشان را با افرادی که دارای عیوب بدتری هستند، مقایسه می‌کنند تا از این طریق هم خود را بهتر از دیگران جلوه دهند و هم دلشان را به این خوش کنند که آن قدرها هم آدم بدی نیستند.

امام علی(ع) در رابطه با عیب‌جویی سخنان گهرباری دارد از جمله این‌که فرموده است: «خوشا به حال آن‌کس که عیب خودش، او را از پرداختن به عیب‌های مردم باز دارد» و امام صادق(ع) نیز جمله‌ای هشدار دهنده دارد و می‌فرماید «من روی علی مؤمن روایة یرید بها شینه وهدم مروّته لیسقط من اعین الناس، اخرجه الله عزّ و جلّ من ولایته الی ولایة الشیطان؛ هرکس علیه یک مؤمن مطلبی نقل کند که بخواهد با آن او را بدنام کند و شخصیتش را از بین ببرد، تا بدین سبب از چشم مردم بیافتد، خداوند عز و جل او را از ولایت خود به سوی ولایت شیطان اخراج کند.

هر کسی با مراجعۀ به نفس خویش متوجه می‌شود که خودش مانند دیگران خالی از عیوب نیست و خداوند از روی لطف، صفات بد و زشت و اشتباهات او را از دیگران مخفی کرده است. توجه به این نکته همچنین، توجه به آثار شوم عیب‌جویی بر خود فرد و دیگران،‌ چه دنیوی و چه اخروی، از مهم‌ترین راهکارهای درمان این صفت زشت است.