کتب آسمانی با تبیین تکالیف بشر که زمینه را برای راهنمایی او فراهم می‏ کند یکی از منابع اصلی هدایت انسان می ‏باشند. پیامبران نیز در حقیقت برای بیان تعالیم این کتب برای بشر آمده‏ اند. کتب آسمانی با این که متعدد و در ظاهر مختلف به نظر می ‏رسند، اما در طول و مکمل یکدیگر بوده، قرآن کاملترین و برترین نمونه آنهاست. قرآن کتب آسمانی امتهای گذشته را به عنوان راهنمای بشر معرفی می‏ کند: «انا انزلنا التوراة فیها هدی و نور؛ ما توراترا نازل کردیم در حالی که در آن، هدایت و نور بود.» (مائده/ 44) «و آتیناه الانجیل فیه هدی و نور؛ و انجیل را به او دادیم که در آن، هدایت و نور بود.» (مائده/ 46) این آیات بیان می ‏کنند که کتب آسمانی برای هدایت نوع بشر آمده ‏اند؛ مثلا در سوره یونس می ‏فرماید: ای مردم از سوی پروردگار شما برایتان پند و اندرزهایی آمده که درمانی است برای آنچه در سینه ‏هاست و رهنمود و رحمتی برای گروندگان به خدا. (یونس/ 57و بقره/ 2) گاهی نیز قرآن یا کتب پیشین به عنوان وسیله گمراهی افراد بیان شده ‏اند.(مائده/ 64) و توجیه آن چنین است که قرآن برای هدایت انسان و ایمان آنها نازل شده، اما موضعگیری و عکس ‏العمل آنها در مقابل تعالیم قرآن موجب ازدیاد کفر آنان می ‏گردد. آنان وقتی گسترش اسلام و نفوذ آیات قرآن را می‏ بینند، از آن جا که اسلام را نپذیرفته‏ اند، سعی می‏ کنند در مقابل آن بایستند و مانع پیشرفت آن شوند؛ از این رو روز به روز از هدایت الهی و راهی که قرآن ارائه نموده فاصله می‏ گیرند و در واقع کفر آنها افزایش می ‏یابد. این گونه ازدیاد گمراهی و طغیان در آیات مذکور به قرآن نسبت داده شده است