فرهنگ پرهیز در روابط اجتماعی

طبق فرموده های امام علی علیه السلام جامعه اسلامى با فرهنگ پرهیز، و عدم اختلاط زن و مرد در بازار و خیابان باید اداره شود، كه عامل سلامت نسل جوان و محیط اجتماعى است .

روزى امـام عـلى عـلیه السّلام از حال زار یتیمانى آگاه شد، به خانه برگشت و برنج و خـرمـا و روغـن فـراهـم كـرده در حـالى كـه آن را خـود بـه دوش كـشـیـد، مـرا اجـازه حمل نداد، وقتى به خانه یتیمان رفتیم غذاهاى خوش طعمى درست كرد و به آنان خورانید تا سیر شدند

روزى بـه حـضـرت امـیـرالمـۆ منین على علیه السّلام اطّلاع دادند كه زنان كوفه در مراكز تـجـارى و بـازار رفـت و آمـد دارنـد، و شـخـصا به خرید و فروش مى پردازند، امام على علیه السّلام در یك سخنرانى خطاب به مردم كوفه فرمودند: آیا حیاء ندارید و غیرت نمى ورزید كه زن هاى شما به بازارها مى روند و با جوانان قوى و خوش هیكل روبرو مى شوند؟ (محجّة البیضاء ج 3 ص 104)

اهتمام به نماز اول وقت

هنگامی كه امام علی -علیه السّلام- در جنگ صفّین سرگرم نبرد بود، در میان هر دو صف كارزار، مراقب حركت و وضعیّت خورشید بود (تا ببیند چه وقت به وسط آسمان می رسد تا نماز ظهر را بخواند). ابن عبّاس عرض كرد: یا امیرالمۆ منین ، این چه كاری است كه می كنید؟ حضرت فرمودند: منتظر زوال هستم تا نماز بخوانیم . ابن عبّاس گفت : آیا حالا وقت نماز است با وجود اینكه سرگرم پیكار هستیم ؟ امام فرمودند: جنگ ما با ایشان بر سر چیست؟ تنها به خاطر نماز است كه با آنها نبرد می كنیم.

جوانمردی و سخاوت

زبیر بن عوام پسر عمه پیامبر صلی الله علیه و آله بود، مدّتی پس از مرگ او، یكی از فرزندان او به حضور امام علی علیه السلام) آمد و گفت : در دفتر حساب پدرم دیدم كه پدرم از پدر تو (ابوطالب) چند هزار درهم طلبكار بوده است امام  فرمودند: پدرت راستگو بود، آن مبلغ را دستور میدهم به تو بدهند. پس از مدتی فرزند زبیر به حضور امام آمد وعرض كرد: در حساب ، اشتباه كرده ام ، موضوع به عكس بوده و پدر شما آن مبلغ را از پدر من طلب داشته است . امام فرمودند: بدهكاری پدرت را بخشیدم و آنچه را تو بابت طلب پدرت از من گرفتی ، آن را نیز به تو بخشیدم .