بهترین زمان استخاره چه وقتی است؟

برای استخاره با قرآن صحیح و اصولی باید آدابی را رعایت نمود و استخاره را در هر روز باید در زمان خاص خودش انجام داد.

زمان استخاره با قرآن و تسبیح

یکی از راه های مشورت با خداوند، بی شک استخاره می باشد، به نحوی که این امر از سوی ائمه اطهار (ع) نیز در مواقعی که انسان در انتخاب خود دچار سردرگمی می گردد بسیار سفارش شده است، اما باید دانست این عمل دارای شیوه و زمانی مخصوص می باشد.اما چگونه ممکن است انسان مقدّرات و سرنوشت خود را به دست استخاره بسپارد و با تفأل به قرآن و یا دانه های تسبیح تکلیف خود را تعیین کند؟

پاسخ:اولاً، «استخاره» در لغت به معنی «طلب خیر از خداوند کردن» است؛ خداوندی که جهان آفرینش در قبضه قدرت اوست، آفریدگاری که سرنوشت تمام موجودات جهان از او سرچشمه می گیرد و می تواند بنده خود را به نیکی ها رهبری نماید.

بهترین زمان استخاره گرفتن

معنی این نوع استخاره این است:هنگامی که انسان می خواهد کاری را انجام دهد لازم است با نهایت دقّت و توجّه، تمام مقدّمات کار را تا آنجا که ممکن است فراهم سازد و از آنچه موجب ضرر و زیان است بپرهیزد، سپس از صمیم قلب از خداوند بخواهد او را در این راه موفّق کند و نفع و خیر نصیب او سازد. خلاصه اینکه، وقتی انسان دست به یک کار بزرگ می زند و سرانجام کار روشن نیست، پس از انجام کارهای لازم که در پیشرفت او دخالت دارد، باید در این حال خدا را بخواند و از او بطلبد که وی را در این کار از هر نظر پیروز گرداند و او را در رسیدن به مقصود رهنمون گردد.

این همان استخاره به معنی «طلب خیر از خدا کردن» است که روایات صحیح و معتبری دارد. این نوع استخاره نه احتیاج به قرآن دارد و نه تسبیح، بلکه یک توجّه باطنی است که انسان می تواند هر روز ده ها مرتبه آن را انجام دهد.

در روایات می خوانیم:«مَا إسْتَخَاراللّهَ عَبْد مُؤمِنُ الإخَار اللّهُ لَهُ؛ هیچ بنده باایمانی از خداوند طلب خیر نکرد، مگر اینکه خداوند خیر را برای او فراهم ساخت!».

نتیجه این گونه استخاره این نیست که انسان تردید خود را به وسیله استخاره رفع کند، بلکه غرض از آن این است که پس از انجام تدابیر صحیح، از خداوند خیر و نفع بخواهد و ناگفته پیداست هیچ موحّدی نمی تواند تأثیر خواست و کمک خداوند را در هیچ امری انکار کند و در وسعت قدرت او شکّ و تردید نماید. این توجّه، به انسان با ایمان نیرو و توان می بخشد که در برابر مشکلات کارها ایستادگی کند و با تکیه کردن به نیروی لایزال الهی پیش رود.

ثانیاً:درباره استخاره هایی که امروز مرسوم است هرگز مطلب آن طور نیست که در سؤال تصوّر شده است -انسان مقدّرات خود را به دست تسبیح بسپارد- بلکه لازم است پیش از استخاره جهات زیر در نظر گرفته شود:

1- استمداد از عقل و فکر: خداوند بر بندگان منّت گذارده و آن ها را با نیروی عقل مجهّز ساخته است. عقل می تواند در بسیاری از موارد سرانجام کار را از نظر سود و زیان روشن سازد و تشخیص دهد کدام یک از انجام و ترک، مصلحت است؛ در این موارد هرگز استخاره به تسبیح و قرآن مورد ندارد.

2- مشورت با افراد مطّلع:اسلام به قدری به مسئلةن مشورت اهمّیّت داده که آن را از علائم ایمان دانسته است. قرآن مجید می فرماید:«وَاَمْرُهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ؛ و کارهایشان به صورت مشورت در میان آن هاست».(سوره شوری، آیه 38) و نیز خداوند به پیامبر خود دستور می دهد که در کارهای مهم با یاران خود مشورت کند:«وَشاوِرْهُمْ فِی الاَمْرِ؛ با آنان مشورت کن!» . (سوره آل عمران، آیه 159) در این صورت هرگاه نظر قاطعی از افراد باتجربه در کاری ابراز گردید، دیگر موردی برای استخاره باقی نمی ماند.

امّا در صورتی که ابهام کار از طریق عقل خود انسان و از راه مشورت گشوده نشد و مطلب ابهام و پیچیدگی پیدا کرد، در این موقع انسان در حالت تحیّر و تردید فرو می رود و یک حال بلاتکلیفی، توأم با ناراحتی برای او پدید می آید.

نخستین فایده استخاره با قرآن یا تسبیح در این موقع این است که آن حالت تحیّر را از بین می برد و انسان را از تردید و دودلی رنج دهنده ای راحت می کند دیگر اینکه، معنای استخاره در این هنگام این است که از خداوند می خواهد خیر و صلاح او را از این راه نشان دهد. اکنون که بنده اش تمام درها را به روی خود بسته دیده است از صمیم قلب و با خلوص تمام از پروردگار خود می خواهد او را از این راه به آنچه صلاح در آن است -اعم از فعل و ترک- راهنمایی بفرماید.

مسلّماً توجّه به خدا توأم با خلوص نیّت در این حالت مؤثّر است. چه مانعی دارد که خداوند از این راه خیر و صلاح او را نشان دهد؟فرض کنیم این شخص متحیّر استخاره نکند آیا می تواند خود را از یکی از فعل و ترک بازدارد؟ به طور مسلّم نه، بالاخره در این موقع یا آن کار مورد نظر را انجام می دهد، یا انجام نمی دهد. چه بهتر که در این حالت، در انتخاب یکی از دو طرف، توجّهی قلبی به خدا پیدا کند و از او بخواهد که آنچه مصلحت است برای او از طریق استخاره معیّن فرماید. مسلّماً به هنگام انتخاب آن -از این راه- با قاطعیّت و اطمینان بیشتری به راه خود ادامه می دهد و آن نیز در پیروزی او مؤثّر است.

استخاره با تسبیح

ساعات استخاره

بر اساس روایات ساعات زیر بهترین زمان ها برای استخاره می باشد:

روز شنبه تا ظهر و از ظهر تا عصر؛

روز یکشنبه از صبح تا به ظهر و از عصر تا مغرب؛

روز دوشنبه تا طلوع آفتاب و از ظهر تا عشاء؛

روز سه شنبه از ظهر تا عصر و از عصر تا عشاء؛

روز چهارشنبه تا ظهر و از عصر تا عشاء؛

روز پنجشنبه تا طلوع آفتاب و از ظهر تا عشاء؛

روز جمعه تا طلوع آفتاب و از ظهر تا عصر نیک است.