دجال از ریشه دجل (دغل) به معنای دروغگو است و بر اساس آنچه از ظاهر اخبار استفاده می‏شود دجال فردی است که در آخرالزمان و پیش از قیام مهدی(ع) خروج می‏کند و انسان غیر عادی است و با انجام کارهای شگفت‏ انگیز جمع زیای از مردم را می‏فریبد و سرانجام به دست حضرت عیسی(ع) در منطقه شام به هلاکت می‏رسد. و اینکه آیا دجال شخص واحد با آن ویژگیها می‏باشد یا یک تفکر و جریان الحادی است در این مورد احتمالات مختلف و متعدد وجود دارد.

برخی گفته اند دجال نام شخص معینی نیست بلکه هر کسی که با ادعای پوچ و بی اساس و حیله گری سعی در فریب مردم داشته باشد دجال است و از احادیث نیز این نکته قابل استفاده است. پیامبر اکرم(ص) می‏فرماید: لاتقوم الساعه حتی یخرج المهدی من ولدی و لا یخرج المهدی حتی یخرج ستون کذابا کلهم یقول انا نبی؛ یعنی قیامت بر پا نمی‏شود تا وقتی که مهدی(ع) ازفرزندانم ظهور کند و مهدی(ع) قیام نمی‏کند تا وقتی که شصت دروغگو خروج کند[i] و در روایتی دیگر از پیامبر نقل شده است که:(پیش از خروج دجال بیش از هفتاد دجال خروج خواهد کرد)[ii]

   با توجه به روایات می‏توان گفت که دجال‏ها متعدد و متنوع هستند و دجال واقعی همان گونه که از روایت معلوم است شخص معینی می باشد و دجال‏های دیگر که افراد شیاد و حیله‏گری هستند که در پدیده‏های اجتماعی با ظاهر شدن سعی در فریب مردم دارند