اخلاق شوهر نسبت ‏به همسر

1- حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام مي‏فرمايند : «فدارها علي کل حال واحسن الصحبة لها فيصفو عيشک[1]  ; هميشه با همسرت مدارا کن، و با او به نيکي همنشيني کن تا زندگيت‏باصفا شود »

از تکبر و خشونت‏ بپرهيز

2-پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «خير الرجال من امتي الذين لايتطاولون علي اهليهم و يحنون عليهم ولا يظلمونهم[2] ; بهترين مردان امت من، آن کساني هستند که نسبت‏به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند »

سيلي، هرگز !

3- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «فاي رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النيران فيلطمه علي حر وجهه سبعين لطمة في نار جهنم[3] ; هر کس به صورت زنش سيلي بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور مي‏دهد تا در آتش جهنم هفتاد سيلي بر صورت او بزند »

من تو را دوست دارم

4- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «قول الرجل للمراة اني احبک لا يذهب من قلبها ابدا[4] ; اين گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم‏» ، هرگز از قلب زن بيرون نمي‏رود »

تامين سعادت ديني و دنيايي همسر

5- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «للمراة علي زوجها ان يشبع بطنها، و يکسو ظهرها، ويعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان في مالها حق، ولاتخالفه في ذلک[5] ; حق زن بر شوهرش اين است که او را سير کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتي است - به او ياد دهد، و زن نيز در اين کارها با او مخالفت نورزد »

آيا هديه هم مي‏خري؟

6- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «من دخل السوق فاشتري تحفة فحملها الي عياله کان کحامل صدقة الي قوم محاويج وليبدا بالاناث قبل الذکور فان من فرح ابنته فکانما اعتق رقبة من ولد اسماعيل ومن اقر بعين ابن فکانما بکي من خشية الله ومن بکي من خشية الله ادخله الله جنات النعيم[6] ; هر کس به بازار رود و هديه‏اي براي خانواده‏اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسي است که براي نيازمندان صدقه مي‏برد [ . و هنگامي که هديه را به خانه مي‏برد]، بايد، قبل از پسران، به دختران بدهد، زيرا کسي که دخترش را شادمان کند، مانند کسي است که يک بنده از فرزندان اسماعيل را آزاد کرده است . و هر کس [با دادن هديه‏اي ] چشم پسري را روشن کند، گويا از ترس خدا گريسته است و هر کس از ترس خدا بگريد، خداوند او را داخل نعمت‏هاي بهشت کند »

بازار و خريد گوشت

7- امام سجاد عليه السلام مي‏فرمايند : «لان ادخل السوق ومعي درهم ابتاع به لحما لعيالي وقد قرموا اليه احب الي من ان اعتق نسمة[7] ; براي من به بازار رفتن و خريد يک درهم گوشت‏براي خانواده‏ام که ميل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتني‏تر است »

سوغاتي را فراموش نکن

8- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «اذا سافر احدکم فقدم من سفره فليات اهله بما تيسر [8] ; هرگاه يکي از شما به مسافرت رود و سپس از سفر برگردد، پس بايد براي خانواده خود به اندازه‏اي که توانايي دارد سوغاتي بياورد »

براي او آرايش مي‏کني؟

9- امام باقر عليه السلام مي‏فرمايند : «النسآء يحببن ان يرين الرجل في مثل ما يحب الرجل ان يري فيه النسآء من الزينة[9]  ; همان گونه که مردان دوست دارند زينت و آرايش را در زنانشان ببينند، زنان نيز دوست دارند زينت و آرايش را در مردانشان ببينند »

10- راوي مي‏گويد به امام صادق عليه السلام عرض کردم : حق زن بر شوهرش چيست؟ حضرت فرمودند : «. . . ولاتکون فاکهة عامة الا اطعم عياله منها ولايدع ان يکون للعيد عندهم فضل في الطعام وان يسني لهم في ذلک شي‏ء ما لم يسن لهم في سآئر الايام [10]; . . . هر ميوه‏اي که همه مردم از آن مي‏خورند، بايد به خانواده‏اش بخوراند و در روزهاي عيد خوراک آنان را افزايش دهد، و چيزهايي براي آنان فراهم کند که در روزهاي ديگر فراهم نمي‏کرده است »

تهمت و سوء ظن هرگز

11- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «لا تقذفوا نسآءکم فان في قذفهن ندامة طويلة وعقوبة شديدة [11] ; به زنان خود تهمت نزنيد [و نسبت ناروا ندهيد]، زيرا در اين کار، [براي شما] پشيماني طولاني و کيفر سختي خواهد بود »

خدا کند تو بيايي

12- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «هلک بذي المروة ان يبيت الرجل عن منزله بالمصر الذي فيه اهله [12]; از جوانمردي دور است که [مردي] در شهري که خانواده‏اش هستند باشد ، ولي در غير خانه خود بخوابد »

آداب ورود به خانه

13- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «يسلم الرجل اذا دخل علي اهله واذا دخل يضرب بنعليه ويتنحنح يصنع ذلک حتي يؤذنهم انه قد جآء حتي لا يري شيئا يکرهه[13]; هنگامي که مرد با خانواده‏اش برخورد مي‏کند، [به آنان] سلام کند و هنگام ورود با صداي کفش و با سرفه کردن، خانواده‏اش را از آمدن خود با خبر کند ، تا اينکه چيزي نبيند که او را ناخوش آيد »

در کنار همسر نشستن

14- پيامبر عزيز اسلام صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «جلوس المرء عند عياله احب الي الله تعالي من اعتکاف في مسجدي هذا[14]; نشستن مرد در کنار خانواده‏اش ، نزد خداي بزرگ دوست داشتني‏تر از اعتکاف [و نشستن] در اين مسجد من است »

تا کنون لقمه در دهانش گذاشته‏اي؟

15- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «ان الرجل ليؤجر في رفع اللقمة الي في امراته[15] ; مرد در برابر لقمه‏اي که در دهان زنش مي‏گذارد پاداش مي‏برد »

کتک نزن، فرياد نکش !

16- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله به يکي از زنان درباره حق زن بر شوهرش مي‏فرمايند : «حقک عليه ان يطعمک مما ياکل ويکسوک مما يلبس ولا يلطم ولا يصيح في وجهک[16]  ; حق تو بر شوهرت اين است که از آنچه خود مي‏خورد به تو غذا دهد، و از آنچه خود مي‏پوشد تو را نيز بپوشاند، و به روي تو سيلي نزند و فرياد نکشد »