4. معالجه مفاسد اخلاقي: بهترين علاج ها كه علما اخلاق و اهل سلوك براي معالجه مفاسد اخلاقي فرموده اند اين است كه هر يك از اخلاق هاي زشت را كه در خود مي بينيم در نظر بگيريم و بر خلاف آن تا مدتي مردانه اقدام كنيم .و بر ضد آن رذيله رفتار كنيم و از خداي تعالي در هر حال توفيق طلب كنيم مسلماً بعد از مدتي آن خُلق زشت رفع خواهد شد.
مثلا بدخلقي با ديگران را در نظر بگيريم و در صدد برآئيم هر وقت ناملايمي پيش آمد و آتش غضب شعله ور شد برخلاف نفس اقدام كرده عاقبت و نتيجه اين خلق را متذكر شويم و در باطن شيطان را لعن كنيم و ملايمت به خرج دهيم اگر چنين رفتار كنيم بعد از چند مرتبه آن خلق به كلي عوض شده و خلق نيكو در وجودمان ساكن خواهد شد.[6]
5. استاد: در زمينه تهذيب و تزكيه نفس و اصلاح اخلاق برنامه تنظيم كنيد استاد برجسته در زمينه اخلاق براي خود معين نماييد. جلسه وعظ و پند و نصيحت تشكيل دهيد. بدون استاد (با واسطه و بي واسطه) نمي توان مهذب شد چطور شده براي هر علم در دنيا استاد و مدرس لازم است ليكن علوم معنوي و اخلاقي كه هدف بعثت انبياء و از لطيف ترين و دقيقترين علوم است به تعليم و تعلم نيازي ندارد؟ (بدون معلم اخلاق، نتيجه حاصل نمي گردد.)[7]
6. استفاده از ايام الله: براي خودسازي و تهذيب ماههايي همچون رجب، شعبان و ماه مبارك رمضان فرصت بسيار خوبي است و در اين ماه ها است كه در هاي رحمت الهي به روي بندگان باز و شياطين در غل و زنجير به سر مي برند و اصلاح نفس در اين ماه هاي مبارك آسان تر است.[8]
7. همنشيني با خوبان: از دوستي با رفقاي بد و شرور دوري كن و دوستان خوب براي خودت انتخاب كن زيرا كه صحبت با هركس اثري عظيم در اتصاف به اوصاف او و تخلق به اخلاق او دارد. چرا كه طبع انسان دزد است و آنچه مكرر از ديگران ببيند اخذ مي كند.[9]
و همچنين مي تواني از دوستان خود، معايب خود را بپرسي و بهتر آنكه يكي از دوستان متدين و رازدار و مهربان را از ميان ايشان اختيار كني و با او عهد نمايي كه مراقب احوال تو باشد. تو را از معايب خبردار كند و چون تو را بر عيبي آگاه سازد شاد و خوشحال گردي و در صدد رفع آن برآيي.[10]
8. رفق و مدارا: و اين نيز از مهم ترين امور سلوك است چه اندك غفلتي در اين امر سبب مي شود كه علاوه بر آنكه سالك از ترقي و سير باز مي ماند بلكه براي هميشه به كلي از سفر زده خواهد شد. سالك در ابتداي سفر خود چون شور و شوق وافري دارد تصميم مي گيرد كه اعمال عبادي زيادي انجام دهد و به هر عملي دست زند اين طرز عمل علاوه بر اينكه مفيد نيست زيان آور هم هست چون در اثر تحميل اعمال زياد بر نفس، نفس عكس العمل نشان داده و اعمال عبادي را پس مي زند و ديگر ميلي براي عبادت در خود نمي يابد.[11]
بنابراين سالك وقتي مشغول عبادت مستحبي است با آنكه ميل و رغبت دارد بايست دست از عمل بكشد تا ميل و رغبت به عبادت در او باقي مانده هميشه خود را تشنه عبادت ببيند و به طور كلي عبادت موثر در سير و سلوك فقط و فقط ناشي از ميل و رغبت است.[12]
9. دعا و توسل: و اين اهم امور و تاثير گذارترين آنهاست و به جرات مي توان گفت كسي بدون آن نمي تواند به مقصد برسد و آن اينكه در هر حال به خود اميدي نداشته باشي كه از غير خداي تعالي كاري بر نمي آيد پس از خداي خود بخواهي كه تو را در اين راه دستگيري نمايد و با عجز و زاري و در خلوات از خداوند متعال بخواه كه تو را در اين مقصد همراهي نمايد و رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ و آل بيت طاهرينش ـ عليهم السلام ـ را شفيع قرار ده كه خداوند به تو توفيق عنايت فرمايد و در لغزشگاههايي كه هست تو را دستگيري نمايد.[

صفحات: · 2

موضوعات: گلچین  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...