اسلام ناب، به معنای تسلیم محض بودن در برابر دین است!

اسلام ناب یعنی اسلامی كه همه چیز از متن دین بیان شود و مردم نیز در برابر این دین تسلیم محض باشند.

ما گاهی اوقات که به بعضی از مسائل دین راضی نیستیم و با آن دسته از تعالیمی که با منافع ما جور در نمی آید، رابطه خوبی نداریم!

اما این نکته را نباید فراموش کرد که؛ بعد از پیغمبر(صلی الله علیه و آله)، ائمه(علیهم السلام) و بعد از آنها مجتهد جامع الشرایط و ولی امر، قانون را تعیین می کنند و در برابر قوانین و فرمایشات آنها باید تسلیم بوده و پیروی کنیم.

به خانم بزرگواری می گوییم: اسلام گفته حجاب واجب است. می گوید: نه، من نماز می خوانم، روزه هم می گیرم، مكه هم می روم، كمك به فقرا هم می كنم، دیگه خدا حجاب را می بخشد ، به حجاب من کار نداشته باشید .

در پاسخ بیان می کنیم که: نمی شود بگوئیم ماشین سه چرخ دارد، و اگر چهارمی را نداشته باشد خللی ایجاد نمی شود! ماشین تا چهار چرخ سالم نداشته باشد نمی تواند راه برود .

اگر ما از صبح تا شب روزه گرفتیم، اما ده دقیقه به افطار بگوییم: خدایا! ما چهارده ساعت است چیزی نخورده ایم، حالا این ده دقیقه را هم شتر دیدی، ندید! روزه باطل است. اصلاً بگوئید: یک دقیقه قبل افطار چیزی خوردیم! اصلا روزه باطل است . 

همه ما در برابر یك پزشك تسلیم هستیم و باید هم تسلیم باشیم، چون او بعد از دیپلم، ده دوازده سال كمتر یا بیشتر درس خوانده. به خاطر ده دوازده سال تحصیلات می گوید این قرص را هر 4 ساعت بخور، می گوییم چشم . این كپسول را هر دوازده ساعت یك دانه بخور، می گوییم چشم. این شربت را هر 24 ساعت یك قاشق بخور، می گوییم چشم. همه را می گوییم چشم. چرا؟

برای اینكه ده سال درس خوانده، اما مرجع تقلید كه هفتاد سال درس خوانده، می گوید اسلام گفته نماز صبح دو ركعت، می پرسیم چرا؟ نماز مغرب سه ركعت، می پرسیم چرا؟

چطور به دكتر نمی گوئیم این قرص هر چهار ساعت چرا؟ كپسول هر هشت ساعت چرا؟ چرا به كسی كه ده سال درس خوانده نمی گوئیم چرا، اما به كسی كه هفتاد سال درس خوانده می گوئیم چرا؟

بعضی می گویند اگر ما اسرار عبادات را نفهمیم، دلیل ندارد عمل كنیم. من سؤال می کنم : آیا چنین سؤالی را از پزشک هم می کنیم؟ به دكتر می گوئیم چون اسرار این قرص و كپسول را نمی دانم آن را نمی خورم؟

اگر بنا باشد هر بیماری به هر دكتری بگوید چون راز این را نمی دانم، قرص شما را نمی خورم ، مردم از بی دوایی و بیی سوادی می میرند !

باید نسبت به قانون خدا كه خالق ماست و می داند چه ساخته و چه جوری ساخته، تسلیم باشیم و در سایه این امكاناتی كه برای ما پیش آمده، قدردانی بكنیم

نیّت کارهایی که گناه است!

به بیان قرآن کریم ، اسلام ناب محمدی به معنای : «و من یكفر بالطاغوت و یؤمن بالله» می باشد . اکنون در بسیاری از کشورهای اسلامی دیده می شود که یومن بالله هستند، اما یكفر بالطاغوت نمی باشند .

این در حالی است که اسلام این دو موضوع را در کنار یکدیگر بیان کرده و مسلمانی واقعی را مستلزم عمل به این دو رکن می داند .

مبدأ اسلام، ذات اقدس الهی است!

مبدأ‌ اسلام، ذات اقدس الهی است و خداوند، هستی خالص است و حقیقت ناب وسهو و نسیان و عصیان در آن راهی ندارد ؛ «ذلک بان اللّه هو الحق »1. اگر خدا حقّ محض است و جهل و سهو و نسیان در آن بارگاه راه ندارد، اسلام هم که دین الهی است، «ان الدین عنداللّه الاسلام». 2

از طرف خدای خالص، دین خالص و محض نازل می‌شود؛ «ان الدّین عند اللّه الاسلام » و اگر خدا نور محض است که «اللّه نور السّماوات والارض»3 و اسلام هم از ناحیه ذات اقدس اله است که «ان الدّین عند اللّه الاسلام»

آنچه از خدای سبحان به عنوان اسلام تجلّی می‌کند نور خواهد بود، چه اینکه درباره قرآن کریم آمده است؛ «قد جاءکم من اللّه نور و کتاب مبین»4 و درباره عترت طاهرین علیهم‌الصلاة‌و‌علیهم‌السلام هم وارد شده است که اینها نور واحدند.

اسلام ناب چیست؟

اسلام ناب آن است که در حرم او جهل، سهو، نسیان، خطا، خطیئه، خرافات راه نداشته باشد. اگر دینی آلوده‌ با جهل بود، با خطا و خطیئه همراه بود، این اسلام ناب نیست و ذات اقدس اله ما را به دین خالص فرا خوانده است و چون خودش خالص محض است و دینی که از او نازل شده است خالص محض است، از ما هم اخلاص طلب کردند، یعنی از ما اسلام ناب خواستند. اسلام چون منزّه از خطا و سهو و نسیان و خرافه و امثال اینهاست، خالص است. مسلمان چون منزّه از هوا و هوس و ریا  است، این خالص است.

اگر کسی اسلامش آمیخته با تسامح و تساهل ، آمیخته با خرافات، آمیخته با هوس و هوا، آمیخته با ریا  شد، این اسلام ناب نیست، اسلامی نیست که از طرف خدای سبحان آمده باشد.

از ما خواسته شده، مسلمان خالص باشیم!

اگر ما می خواهیم مسلمان خالص باشیم، باید در توحید باید اخلاص را رعایت کنیم؛ بدین معنا که صفات را زائد بر ذات ندانیم عین ذات بدانیم، هستی را محدود نکنیم، خدا را هستی نامتناهی بدانیم؛ در حرم ذات اقدس اله، نه نقصی راه داشته باشد و نه عیبی و نه کثرتى .

اسلام ناب آن است که در حرم او جهل، سهو، نسیان، خطا، خطیئه، خرافات راه نداشته باشد. اگر دینی آلوده‌ با جهل بود، با خطا و خطیئه همراه بود، این اسلام ناب نیست و ذات اقدس اله ما را به دین خالص فرا خوانده است وچون خودش خالص محض است و دینی که از او نازل شده است خالص محض است،

اسلام ناب، ناشی از شناخت خداوند و کتاب اوست!

ذات اقدس اله برای اینکه ما را به اسلام ناب آشنا کند، خود را معرّفی کرد که حقّ محض است، کتاب خودش را معرّفی

کرد که حقّ صرف است، فرمود: این کتاب «لا یأتیه الاباطل من بین یدیه ولا من خلافه»5

اولیای خود را وجود مبارک حضرت ختمی نبوّت را، وجود مبارک پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و هم‌چنین اهل‌بیت عصمت و طهارت را معرفی کرده است که اینها انسان‌های کامل‌اند.

پس خدا، خالص محض است چون حقّ صرف است؛ قرآن، خالص محض است چرا که؛ «لایأتیه الاباطل من بین یدیه ولا من خلافه »6 انبیا و انسان‌های کامل خالص‌‌اند چون معلّم ملائکه‌اند و ملائکه «لا یعصون اللّه ما أ‌مرهم »7 هستند، آنجا خرافات و جهل نیست، آنجا تعلیمش تعلیم ناب است، معلّمان آنها هم معلّمان ناب.

در نشئه طبیعت، خدای سبحان از همه ما دینداری خالصانه را خواسته است، فرمود: خالصاً دین را بپذیرید و خدا را عبادت کنید.

اسلاب ناب محمدی به روایت قرآن کریم

به بیان قرآن کریم ، اسلام ناب محمدی به معنای: «و من یكفر بالطاغوت و یؤمن بالله» می باشد .

اکنون در بسیاری از کشورهای اسلامی دیده می شود که یومن بالله هستند، اما یكفر بالطاغوت نمی باشند .

این در حالی است که اسلام این دو موضوع را در کنار یکدیگر بیان کرده و مسلمانی واقعی را مستلزم عمل به این دو رکن می داند .

کارهایی که نیّتشان هم گناه است!

همه گناهان را اگر مرتكب شویم، مجرم هستیم اما چند گناه است که گفته شده اگر آن را هم مرتکب نشده و تنها نیتش را بکنیم ، گناه است .

یكی از آنان، این است كه دوست داشته باشی آبروی مردم  را بریزی، ولو آبرویی را نریزی!

اگر خوشمان بیاید که این اتفاق بیافتد ولو انجامش ندهیم، مجرم هستیم؛ «یُحِبُّونَ أَنْ تَشیعَ الْفاحِشَةُ »8 ، این عبارت بیان می کند که یحبون یعنی علاقه دارد كه كارهای زشت دیگران لو برود. همین كه دوست داری گناهان مردم لو برود، این دوست داشتن خودش گناه است و در ادامه می فرماید: «لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ ».

از گناهان دیگری که نیّتش هم گناه به حساب می آید، راجع به طاغوت است. می فرماید: «یُرِیدُونَ أَن یَتَحَاكَمُواْ إِلَى الطَّاغُوتِ »9 یعنی اراده و نیتش این است كه به دادگاه های طاغوت مراجعه كند، «وَقَدْ أُمِرُواْ أَن یَكْفُرُواْ » ریختن آبروی مؤمن، مراجعه به طاغوت و … اراده اش هم جرم است.

اسلام ناب یعنی اسلامی كه همه چیز از متن دین بیان شود و مردم نیز در برابر این دین تسلیم محض باشند

چه کنم تا در زندگی زمین نخورم

همه ما در زندگیمان بارها شکست خورده ایم. برخی دوباره کمر راست کرده ایم و به راهمان ادامه داده ایم و بسیاری دیگر برای  همیشه مأیوس و نا امید شده ایم.

 گاهی انسان در پی راه حلی می گردد که هنگام شکست و زمین گیر شدن بتواند دوباره برخیزد و به راه خود ادامه دهد و شکست خود را جبران نماید. اما شاید از آن مهمتر این سوال است که چه کنم که اصلاً در زندگی شکست نخورم؟ 

پاسخ را با یک مثال ساده بیان خواهم کرد. تصور کن در اتوبوس ایستاده ای. با هر ترمزی که راننده محترم می گیرد همه کسانی که مثل تو ایستاده اند به جلو پرتاب می شوند. در این شرایط اگر کسی دستش را به دستگیره ای نگرفته باشد حتما به زمین خواهند خورد. حتی گاهی با وجود اینکه دستگیره را گرفته اند ممکن است به خاطر شدت حرکت اتوبوس دستگیره از دستشان رها شود و زمین بخورند. 

زندگی هم مثل همین اتوبوس در حال حرکت است. پستی و بلندی مسیر ممکن است انسان را زمین بزند در این شرایط انسان باید به دستگیره محکمی چنگ بزند تا خودش را حفظ کند. 

 آن دستگیره چیست؟ 

تنها دستگیره ای که میتوان به آن اعتماد کرد خداست. انسان باید به خدا ایمان و اعتماد داشته باشد و تنها راهی را برود که او فرمان داده است. این راه, راه امن است.

لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ (بقره 256) 

در قبول دین، اكراهى نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنا بر این، كسى كه به طاغوت [بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر] كافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محكمى چنگ زده است، كه گسستن براى آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست. 

بله. پروردگار انسان که خیر و صلاح او را می خواهد هر گز کسانی را که به او تمسک کنند گمراه نمیکند. 

وَ مَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى وَ إِلَى اللَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ (22لقمان) 

كسى كه روى خود را تسلیم خدا كند در حالى كه نیكوكار باشد، به دستگیره محكمى چنگ زده (و به تكیه گاه مطمئنى تكیه كرده است)؛ و عاقبت همه كارها به سوى خداست. 

شیطان و وسوسه‌های به روز شده‌اش 

متأسفانه کسی مراقب حضور شیطان نیست این تماس‌های تلفنی شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی عرصه‌ای شده برای حضور هر چه فعال‌تر شیطان طوری که زنان و مردان در ورای دیوارها و درها با هم خلوت‌های طولانی دارند در این فضاست که زن به شوهرش خیانت می‌کند و  مرد به زنش .

عصر ما عصر پیشرفت تکنولوژی و ارتباطات است علوم با سرعت فزاینده رو به رشد دارد و اغلب انسان‌ها هم در تلاشند که از این دریای خروشان هرکس در زمینه خاص و مورد نیازش بهره‌ای ببرد . این پیشرفت‌ها آسایش و راحتی زیادی را برای نوع بشر فراهم آورده اما در عین حال مسبب دغدغه‌های دیگری شده است و گاه تأثیرات منفی هم در بطن زندگی انسان داشته است . که باید به گونه‌ای از اثرات سوء آن در امان بود و در این زمینه برگشت به آموزه‌های وحیانی و استمداد از آن مطمئن‌ترین راه چاره است.

آیت الله مکارم شیرازی، با اشاره به این که روایات فراوان درباره اهمیت فراگیری علم و تعلیم و تعلم آن هم در زمان تاریک جاهلیت از جمله معجزات اسلام است، ابراز داشتند: طلب علم بر هر مسلمان زن و مردی واجب است و تأکید اسلام این است که انسان از گهواره تا گور دانش بجوید.

بنابر این متوجه می‌شویم که در اسلام چیزی به نام فارغ‌التحصیلی نداریم و آدمی باید تا پایان عمر، چیز تازه‌ای یاد بگیرد.

امیر مؤمنان علی (ع) «تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ فَإِنَّ تَعَلُّمَهُ حَسَنَةٌ وَ مُدَارَسَتَهُ تَسْبِیحٌ وَ الْبَحْثَ عَنْهُ جِهَادٌ وَ تَعْلِیمَهُ مَنْ لَا یعْلَمُهُ صَدَقَةٌ …»؛ دانش را بیاموزید، آموختن آن حسنه، ادامه دادن آن ذکر خدا، بحث و گفت و گو پیرامون آن جهاد و آموختن آن به آن کس که نمی‌داند، صدقه است.( بحارالانوار، ج 1، ص 171.6 )

دنیای امروز یاد گرفتن را اجباری کرده، اما یاد دادن را اجباری نکرده است، حال آن که اسلام می‌گوید علاوه بر تحصیل علم، تدریس و آموزش علم نیز واجب است.

پیامبر اکرم (ص) در حدیثی می‌فرمایند؛ از همه بخشنده‌تر در درجه اول خداست و بعد از خدا من در بین همه فرزندان آدم از همه سخاوتمندتر هستم و بعد از من سخاوتمندترین فرد کسی است که چیزی را یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد.

اگر برنامه درسی، معلم و کتب درسی همه‌اش خوب و درست باشد، اهداف تربیتی نیز به نحو مطلوب در جامعه محقق می‌شود.

در آیه 24 سوره عبس و تولی که این آیه آمده « فَلْینْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَی طَعَامِهِ » به این نکته مهم اشاره شده که در غذای انسان و حتی یک دانه گندم درس‌های مهم توحیدی نهفته است.

در حدیث اشاره به این مسأله شده که تنها غذای انسان مربوط به جسم نیست، بلکه انسان باید توجه کند که علم و دانش به عنوان غذای روح را از چه کسی می‌گیرد.

جوان‌ها مراقب باشند، همین ارتباط‌هایی که به وسیله تلفن همراه با دختران و زنان نامحرم بر قرار می‌شود مثل این هشدار شیطان است و لذا باید در همه حال مراقب وسوسه‌های شیطانی بود

دانشگاهیان و فرهنگیان مراقب افکار انحرافی باشند

از این رو دانشگاهیان، آموزگاران و دبیران باید مراقب باشند خارجی‌ها که علوم خود را به دیگران می‌فروشند، گاهی افکار انحرافی و فرهنگ غلط خود را نیز بدین وسیله انتقال می‌دهند.

کسانی که در مقام تعلیم مردم هستند، باید مراقب باشند که چه علومی را به افراد می‌آموزند؛ لذا لازم است که شما برای علوم یک فیل‌تری بگذارید و نکات بدآموزی و مسایل خلاف اخلاق و عقاید اسلامی را از آن حذف کنید.

شیطان به نوح می‌گوید در سه حالت من به تو نزدیک می‌شوم که باید مراقب باشی؛ نخست آن جایی که تو عصبانی می‌شوی، موقع نفوذ و هجوم من است.

مولا علی (ع) در جایی می‌فرمایند: انسان عصبانی موقتا دیوانه است؛ چون بعداً پشیمان می‌شود و کسی که بعد هم پشیمان نشود او دیوانه تمام عیار است.

عصبانیت؛ منشأ بسیاری از جنایات

بسیاری از جنایات، طلاق‌ها و پرونده‌های جنایی به خاطر همین عصبانیت‌ها ایجاد می‌شود؛ بنابراین مردم باید مراقب باشند که در حالت عصبانیت تصمیمی نگیرند و در این حالت مکان خود را تغییر دهند.

موقعیت دومی که شیطان نسبت به آن هشدار می‌دهد مربوط به جایی است که انسان در مسند قضاوت می‌نشیند؛ قضاوت در اسلام واجب کفایی است اما باید توجه داشت که این جایگاه بسیار حساس و خطرناک است.

توصیه سوم شیطان این است که اگر در خانه خالی با زن نامحرمی بودی و درب بسته بود، بدان که من آن جا حاضر هستم.

جوان‌ها مراقب باشند، همین ارتباط‌هایی که به وسیله تلفن همراه با دختران و زنان نامحرم برقرار می‌شود مثل این هشدار شیطان است و لذا باید در همه حال مراقب وسوسه‌های شیطانی بود.

متأسفانه کسی مراقب حضور شیطان نیست این تماس‌های تلفنی شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی عرصه‌ای شده برای حضور هر چه فعال‌تر شیطان طوری که زنان و مردان در ورای دیوارها و درها با هم خلوت‌های طولانی دارند در این فضاست که زن به شوهرش خیانت می‌کند و  مرد به زنش در این فضاهاست که هر کس در زندگیش کوچک‌ترین ناملایمتی احساس کند معشوق و معشوقه جدیدی اختیار می‌کند و غم دل با وی می‌گوید.

و اصلاً کسی حواسش نیست که شیطانی هم هست چرا که این نوع روابط را نیاز روز و اقتضاء زمان می‌دانند حتی یک لحظه هم به نظرشان خطور نمی‌کند که احیاناً کاری که دارند انجام می‌دهند نامش گناه است ناخشنودی خداست .

چنان در این عرصه بی مهابا می‌تازند که اصلاً یادشان نمی‌ماند مرگی هست حساب و کتابی هست .

عکس‌های بزک کرده و مستهجن از خود تهیه کرده و در معرض دید هزاران نفر قرار می‌دهند و برای زشت کرداری گوی سبقت را از هم می‌ربایند .

شیطان با پیشرفت علوم و فناوری و ارتباطات تمام حربه‌هایش را به روز می‌کند تو به قصد یک کار علمی وارد اینترنت می‌شوی او هم با تو می‌آید و شروع می‌کند وسوسه کردن که خسته شدی بهتر است کمی سرگرم شوی به فلان سایت برو که فلان عکس در آن بود بگرد و بیشترش را پیدا کن ،خب پیدا کردی حالا نگاه کن چقدر جذاب هستند چرا تو نداشته باشی ؟چرا تو این‌گونه نباشی ؟ و….

بله روزگاری شده که گناه کردن نیاز روز شده است اما آیا این بهانه سنت‌های خداوند را در مورد پاداش و عقاب تغییر خواهد داد؟

شیطان با پیشرفت علوم و فناوری و ارتباطات تمام حربه‌هایش را به روز می‌کند تو به قصد یک کار علمی وارد اینترنت می‌شوی او هم با تو می‌آید و شروع می‌کند وسوسه کردن که خسته شدی بهتر است کمی سرگرم شوی به فلان سایت برو که فلان عکس در آن بود بگرد و بیشترش را پیدا کن ،خب پیدا کردی حالا نگاه کن چقدر جذاب هستند چرا تو نداشته باشی ؟چرا تو این‌گونه نباشی ؟ و….

و رهایت نمی‌کند تا کار علمیت را لکه سیاهی کند که در پرونده‌ات ثبت شود همراه تمامی عواقب شومی که به دنبال دارد . و هزاران مثال زنده دیگر که من و شما به خوبی با آن آشنا هستیم .

شما ببینید با .وقتی که ما گوشی همراهمان را در دست می‌گیریم چقدر وسوسه می‌کند

وارد اینترنت می‌شویم چطور زودتر از ما حاضر است حتی در کتابخانه‌ها در کوچه و خیابان و حتی تنهایی‌ها .

باید یاد بگیریم که جلوی هر وسوسه‌اش را در همان هنگام القا بگیریم وقتی امر می‌کند برو سراغ فلان مطلب کلا از فضا خارج شویم وقتی امر می‌کند که مثلاً فلان شماره را بگیر به بهانه اشتباه بودن اصلاً تلفن را به کناری بگذاریم  خلاصه نباید بگذاریم وسوسه‌اش در مقام اجرا بیاید که در مراحل بعدی کنترلش سخت‌تر خواهد بود.

به راستی که بد دشمنی است کینه‌توز و کار کشته نباید عنان اختیار به دستش دهیم و به هر سمت و سویی که کشیدمان برویم باید یک جاهایی فیل‌ترش کنیم ،یک جاهایی بلوتثش را خاموش کنیم و در جای دیگر چشمانش را ببندیم تا کم کم راه و رسم مبارزه را بیاموزیم و پوزه این خبیث لعین را با یاری خداوند متعال به خاک بمالیم . إن شاء الله 

آفت وسوسه!

همه ی گناهان به نفس امّاره بر می گردد، و مهار نکردن نفس امّاره و پیروی از هوس ها و خواهش های آن، باعث ارتکاب گناهان بزرگی همچون شرک به خداوند متعال می شود، چنان که در قرآن کریم می خوانیم: «و آن کسى که براى خدا، شریکى قرار دهد، گناه بزرگى مرتکب شده است.»

فرآوری: آمنه اسفندیاری - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

«وسوسه ، سخنان بیهوده و بی سودی است كه نفس، شیطان و برخی از مردم در انسان پدید می آورند». با نگرشی در روایات اسلامی معلوم می شود كه همه وسوسه پذیرند و آفت وسوسه در جان همه می نشیند. مومنان (با تلاش خود) و با تأیید خداوندی از شرّ وسوسه رهایی می یابند و سست باوران در برابر وسوسه ها تسلیم می گردند.

اقسام وسوسه

الف: وسوسه در اعتقادات:
مقصود از وسوسه در اعتقادات، تردیدها و پندارهای ناروایی است كه در باورهای اعتقادی انسان رخ می دهد.

توصیه ها و اذكار:

1 -در روایات متعدد ائمه(علیهم السّلام) به افراد توصیه كرده اند در این شرایط با ذكر «لا اله الا الله» وسوسه را از خود بزدائید و افراد اذعان داشته اند كه با این ذكر درمان شده اند.
2 - ذكر و یاد خدا را از یاد نبریم.
3 - در برخی روایات آمده است انسان که از وسوسه  هراسناك است نشانه ی ایمان خالص اوست و توصیه شده است كه در این مواقع بگویید «آمنّا باللهِ و رسولهِ و لا حولَ و لا قوة الا بالله»
4 - در روایت آمده است اگر وسوسه، خودش به قلب انسان خطور كند، بخشیده می شود؛ ولی اگر جان به آن گرایش پیدا كند قابل بخشش نیست.
5 - هنگام وسوسه شدن در صفات و شكوه خداوند بگوییم: «لا اله الا الله، محمّد رسول الله و علی امیرالمومنین».

ب: وسوسه در عبادات:

این وسوسه جلوه های مختلفی دارد مثل وسوسه در نیت، وضو، غسل، نماز، مستجاب نشدن دعا، وسوسه ی ریایی بودن عبادت، وسوسه ی خوابیدن بیشتر در شب، وسوسه  در وقت عبادت، وسوسه در عدالت یا قرائت پیشنماز.
توصیه ها و اذكار:
1. گفتن «بسم الله» هنگام وضو، که از شرّ شیطانی كه این موقع مزاحم ما می شود نجات یابیم.

هر كس هنگام انجام اعمال عبادی شك كند كه این كارش ریایی است دست از عبادت خود نكشد؛ بلكه به اخلاص خود بیفزاید و به خداوند بگوید: «اَعوذُ بكَ اَنْ اُشرِكَ و أنا اعلمُ و استغفرك لِما لا اَعْلم» خدایا از اینكه آگاهانه شرك بورزم به تو پناه می آورم و از شرك ورزی هایی كه ناآگاهم، بخشش تو را می طلبم.

2 . پیامبر  صلّی الله علیه و آله فرمودند: «برای وضو حدود كمتر از یك كیلو، و برای غسل سه كیلو آب كافی است». و نهی كرده اند كه با بیش از این مقدار آب دچار وسواس در رسیدن آب به بدن شویم امام باقر علیه السّلام فرمودند: «در غسل جنابت سه مشت آب بر سرت بریز، و بر طرف راست و چپت همین كه آب را مانند روغن بر بدنت بمالی كافی است».
3 . رجوع به بحث شكیات نماز كه در توضیح المسائل مراجع مطرح شده است.
4 . هر كس هنگام انجام اعمال عبادی شك كند كه این كارش ریایی است دست از عبادت خود نكشد؛ بلكه به اخلاص خود بیفزاید و به خداوند بگوید: «اَعوذُ بكَ اَنْ اُشرِكَ و أنا اعلمُ و استغفرك لِما لا اَعْلم» خدایا از اینكه آگاهانه شرك بورزم به تو پناه می آورم و از شرك ورزی هایی كه ناآگاهم، بخشش تو را می طلبم.
5 . شیطانی به نام زهاء وجود دارد، وقتی كه انسان شب هنگام برای عبادت بلند می شود به او می گوید: «هنوز هنگام عبادت تو نشده است». بار دیگر بیدار می شود باز به او می گوید: «وقت ستایش تو فرا نرسیده». و پیوسته چنین می كند تا سپیده بدمد؛ آن وقت از خوشحالی فریاد می كشد. لازم است ما به او گوش ندهیم و زمینه ی بیدار شدن راحت تر (زود خوابیدن، غذای سبك خوردن و …) را در خود ایجاد كنیم.
6 . گاهی وسوسه در عدالت و یا صحت قرائت پیشنماز است. در روایت آمده است: «تا با چشمت از او ارتكاب گناهی ندیده ای و یا دو نفر شاهد عادل گواهی نداده اند كه او مرتكب گناهان می گردد و یا … بنا را بر عدالت آن امام بگذار. این وسوسه ها باعث می شود انسان از بالاترین فضائل (نماز جماعت و …) محروم گردد»

ج: وسوسه در كارهای غیر عبادی:

این وسوسه فراگیر است و دامنگیر كسانی كه متعهد به برنامه های مذهبی نیستند نیز می شود. مثل وسوسه در گزینش همسر، انتخاب شغل، در خرید كالا، وسوسه در ارتكاب گناه و …
یک سوال مهم: بزرگ ترین وسوسه شیطان چیست؟
آنچه که از آیات و روایات بر می آید آن است که، بزرگ ترین وسوسه شیطان ،دعوت و وسوسه کردن انسان به پیروی از «نفس امّاره» است. نفس امّاره، دشمن بزرگى است که آدمى را به کارهاى زشت و ناروا وامى دارد، مگر آن که خدا به لطف خاص خود آدمی را حفظ فرماید: «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی».[1] شیطان، بالاترین وسوسه ها را در این نفس انجام خواهد داد. 
در این جا به نمونه ای از روایات -که از آنها فهمیده می شود بزرگ ترین دشمن انسان نفس امّاره است و به پیروی آن، بزرگ ترین چیزی را که شیطان به آن دعوت کرده و وسوسه می کند، پیروی از هواهای نفسانی است- اشاره می کنیم.[2]
1. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «آفت دین، هوای نفس است».[3] و «برترین جهاد این است که به خاطر خداوند متعال با نفْس و هواهای نفسانیت جهاد کنى».[4]
2. امام علی (علیه السلام): «با نفس خویش مبارزه کن و توان و کوشش خود را برای آخرت به کار گیر».[5] و «جهاد کردن با نفْس، آن را در ارتکاب گناهان مهار می کند».[6]

 بزرگ ترین دشمن انسان نفس امّاره است و به پیروی آن، بزرگ ترین چیزی را که شیطان به آن دعوت کرده و وسوسه می کند، پیروی از هواهای نفسانی است

3. امام صادق (علیه السلام): «خوشا به حال بنده ای که برای خدا با نفْس و هوس خویش جهاد کند. هر که لشکر هوا و هوس خود را شکست دهد، به خشنودی خدا دست یابد و هرکه خِرَدش، با کوشش و شکستگی و فروتنی، بر بساط خدمت گزاری به خدا، بر نفْس امّاره اش چیره شود، به پیروزی بزرگی دست یافته باشد. میان بنده و خداوند حجابی ظلمانی تر و وحشتناک تر از نفْس و هوای نفْس نیست و برای کشتن این دو، سلاح و ابزاری چون احساس نیاز به خدا و خضوع و خشوع و گرسنگی و تشنگی کشیدن در روز و شب زنده داری نیست که اگر چنین کسی بمیرد، شهید است و اگر زنده بماند و همچنان به این راه ادامه دهد، خداوند فرجام او را به آن رضوان بزرگ ختم کند. خداوند عزّ وجلّ فرمود: «و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه هاى خود، هدایتشان خواهیم کرد و خداوند با نیکوکاران است».[7]، [8]
4. امام کاظم (علیه السلام): «برای بازداشتن نفْس خود از خواهش هایش با آن مبارزه کن که مبارزه با نفْس، همچون مبارزه با دشمنت، بر تو واجب است».[9]
به هر حال، همه ی گناهان -به واسطه و یا بدون واسطه- به نفس امّاره بر می گردد، و مهار نکردن نفس امّاره و پیروی از هوس ها و خواهش های آن، باعث ارتکاب گناهان بزرگی همچون شرک به خداوند متعال می شود، چنان که در قرآن کریم می خوانیم: «و آن کسى که براى خدا، شریکى قرار دهد، گناه بزرگى مرتکب شده است».[10]