داب عيد غديرخم در تالش

تالشي ها عيد غدير را يكي از اعياد بزرگ ديني دانسته و با شور و حال خاصي ضمن ابراز ارادت به ساحت مولا علي(ع) به برگزاري مراسم و آيين هاي خاص اين روز مي پردازند.

اين عيد در نزد تالشان تجلي علاقه و ارادت به خاندان پيامبر اكرم(ص) و به خصوص فرزندان علي (ع) و فاطمه (س) بوده و از اين جهات با احترام و ويژگي خاص همراه است.

شور و حال وصف ناپذيري كه در اين عيد وجود دارد در اعياد ديگر ديده نمي شود و دليل آن همان طور كه بيان شد به خاطر عشق و علاقه اي است كه تالشي ها به حضرت علي بن ابيطالب (ع) دارند.

برگزاري آيين ها و مراسم خاص مذهبي در اين روز و ايام منتهي به اين روز در جاي جاي منطقه تالش از جمله برنامه هايي است كه از چند روز مانده به عيد غدير آغاز شده و نواي جشن و سرور را در منطقه حاكم مي سازد.

تكريم و تجليل سادات از جمله برنامه هايي است كه در اين روز تالشي ها به آن همت مي گمارند.

همواره سادات در بين تالشي ها از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده اند و به همين علت رسم بر اين است كه شب عيد غدير و صبح روز عيد، مردم به ديدار و دست بوسي سادات و ذريه اميرالمومنين (ع) مي روند و اداي احترام به سادات مي كنند و سادات نيز ضمن پذيرائي با شربت و شيريني و اهداي هديه اي از ميهمانان قدرداني مي كنند.

معمولا هديه سادات سكه يا اسكناسي است كه به رسم تبرك داده مي شود. مردم اعتقاد دارند پولي را كه به عنوان هديه از سادات گرفته اند، نبايد خرج نمايند بلكه به عنوان تبرك و بركت يا ‘ته كيسه’ در نزد خود نگهداري مي كنند.

البته سادات نيز از چند روز مانده به عيد غدير خم اقدام به خانه تكاني و گردگيري منازل خود كرده و منزل را آماده پذيرايي از ميهمانان مي كنند.

مردم اين عيد را عيد سادات ناميده و در برخي موارد از آن به عنوان عيد سيدها نام مي برند.

بازار جشن و سرور و عروسي نيز در اين روز بسيار پر رونق است و علاوه بر آن در اين روز ، خانواده نوعروس و تازه داماد هدايايي به زوج تازه مي دهند و در بعضي از مناطق، اين هدايا با آداب و رسوم خاصي تهيه و تقديم مي شود.

در اين مناسبتها اگر يكي يا هردو از زوجين تازه عروسي كرده سيد باشند، مراسم مهمتر و با شكوهتر برگزار مي شود.

در اين روز مردم بهترين و زيباترين لباسهاي خود را مي پوشند ، خود را معطر به بهترين عطرها مي كنند و با چهره اي خندان و شادمان به ديد و بازديد مي پردازند.

در اين روز افراد بسياري روزه مي گيرند و به مومنين احسان و اطعام مي دهند.

از جمله برنامه هاي ديگر تالش ها حضور در بقاع متبركه و زيارت اهل قبور است، زيارت و حضور در بقاع متبركه ناله تربه، سلطان سيدنكي در تالش و سيد شرف الدين شاه در رضوانشهر از برنامه هايي است كه تالش ها درعيد غدير خم به آن مي پردازند.

حضور اهل سنت و شيعه تالش در كنار يكديگر در اين آيين معنوي از ويژگي هاي اين منطقه است، در تالش چندين خانوار از سادات زندگي مي كنند كه از اهل سنت بوده و خود را منسوب به امام حسن (ع) مي دانند